Werkboeken en handleidingen van Taal in Blokjes

De werkboeken Taal in Blokjes zijn bedoeld voor zelfstandige verwerking door de leerlingen in de klas en voor individueel gebruik door bijvoorbeeld de remedial teacher, de logopedist en dyslexiespecialist.

Ga naar: handleidingen opbouw van de werkboeken waar instappen

Werkboeken

DSC_2545Er zijn 9 werkboeken in oplopende moeilijkheidsgraad. De werkboeken 1, 2 en 3 behandelen klank-teken
koppeling en mkm-woorden (zoals jan, roos, mier). Zij zijn zeer geschikt voor leerlingen die moeite hebben met de klank-teken koppeling en met het proces van aanvankelijk leren lezen en spellen. De reguliere taalmethodes gaan voor deze leerlingen veel te snel.

In werkboek 1 en 2 hoeven de leerlingen nog niet zelf te schrijven. Met kleuren leren zij de klank-teken koppeling en het bouwen van woorden met klankblokken en andere werkvormen. Werkboek 1 en 2 kunnen (met enkele aanpassingen) al aan het einde van groep 2 ingezet worden (voorschotbenadering).

 

Opbouw van de werkboeken

De werkboeken vormen tezamen een doorlopende leerlijn. De opbouw van de werkboeken is cumulatief: de stof van voorgaande werkboeken wordt meegenomen in de nieuwe werkboeken en verder uitgebreid. Dit betekent dat niet zomaar een werkboek kan worden gekozen om aan een aantal spellingcategorieën te werken.

Inhoud werkboek 1:

  • klank-teken koppeling
  • mkm-woorden (‘jan’, ‘kaas’, ‘zoek’)

Inhoud werkboek 2:

  • mkm-woorden
  • herhaling klank-teken koppeling

Nieuw in werkboek 3:

  • mkm + ng, nk
  • sch-woorden (‘schaap’, ‘bang’, ‘henk’)

dbe4375e-1890-47d5-b43b-251e48ddb9b7Nieuw in werkboek 4:

  • woorden met clusters voor of achter (mkmm ‘kast’ en mmkm ‘dwaal’)
  • samenstellingen mkm-mkm (‘zak-doek’)

Nieuw in werkboek 5:

  • woorden met clusters voor en achter (mmkmm ‘staart’)
  • woorden van twee klankgroepen met clusters (‘broek-riem’)
  • woorden van 3 klankgroepen type mkm-mkm-mkm (‘dikbilkoe’)
  • woorden met aai/ooi/oei, eeuw/ieuw/uw, ij/ei en ou/au-woorden

Nieuw in werkboek 6:

  • stomme klinkers (e, er, es, el, ge-, be-, ve-r, -ig en -lijk…)
  • woorden met mmm-clusters (‘stroop’)
  • woorden van drie klankgroepen met clusters
    De meerlettergrepige woorden gaan van duidelijk herkenbare samenstellingen (‘voet-bal’,’zak-mes’) naar minder duidelijke samenstellingen en meerlettergrepige woorden (‘hoe-veel’, bal-kon’, ‘maan-dag’, ‘aan-bie-ding’).
  • ij/ei en ou/au-woorden

cd096e18-8dd7-4fb9-b147-e40958151a79Nieuw in werkboek 7:

  • kleefletters r en l (‘berg’, ‘help’)
  • eer/oor/eur, eel/ool/eul, eil/ijl/uil, el (‘beer, hoor, deur, geel, school, geul, hoepel, dweil, uil’)
  • familiewoorden: enkelvoud, meervoud, verkleinwoord, plakwoord, d/t
  • uitbreiding ei/ij, ou/au en ouw/auw

Nieuw in werkboek 8:

  • regel voor de lange klinkers (boten, vogel)
  • regel voor de korte klinkers (sterren, kikker)
  • regel voor de j (haaien, uien)
  • familiewoorden i.c.m. klankregels (boot, boten, bootje, bootjes en koffer-koffers-koffertje-koffertjes)

werkboek 9 binnenkant 1Nieuw in werkboek 9:

  • regel voor de ch/g (specht, lachen)
  • vaste woordstukjes voor en achter
  • uitbreiding regels voor de lange en korte klinkers
  • uitbreiding stomme klinkers
  • uitbreiding familiewoorden (woordvorming)
  • uitbreiding ou/au en ouw/auw

Handleidingen

Bij elk werkboek hoort een handleiding/oefenmap. Elke handleiding/oefenmap bevat:

  • de ingevulde werkbladen van het bijbehorende werkboek als nakijkvoorbeeld
  • extra uitleg bij de werkbladen.
  • verdiepingsopdrachten bij de werkbladen
  • veel extra werkvormen bij het basismateriaal van Taal in Blokjes (deze werkvormen zijn auditief, visueel, motorisch en interactief),
  • tips voor uitbreiding en variaties bij de werkvormen.

De opdrachten en werkvormen van de handleiding worden door de leerling(en) uitgevoerd onder begeleiding van de leerkracht, remedial teacher, leesspecialist of andere professional.

De opdrachten en werkvormen beschreven in de handleidingen zijn geschikt voor:

  • individuele begeleiding/behandeling,
  • gebruik in (instructie) groepjes,
  • gebruik in de gehele klas
  • gebruik op school (schoolbreed).

De bladzijdes van de handleidingen lopen gelijk met de bladzijdes van de werkboeken. Zo kunt u in een oogopslag de oefeningen en werkvormen selecteren die bij de bladzijdes uit het werkboek horen. Voorbeeld: heeft de leerling bladzijde 12 uit werkboek 4 gemaakt, dan zoekt u het nakijkblad, de bijbehorende opdrachten en werkvormen in de op in handleiding 4 bladzijde 12.

De opdrachten en werkvormen sluiten aan bij de opdrachten in de werkboeken en zijn evenwichtig gedoseerd over de leerstof. Een aantal werkvormen komt, evenwichtig gedoseerd, een aantal keer terug. De inhoud van de werkboeken staat vooraan bij de ‘koffertjes’ van elk werkboek. Door de werkboeken bij de koffertjes open te slaan, krijgt u een goed overzicht van de opbouw. Bij de etiketjes ‘nieuw’ staan de nieuwe categorieën.

Elk werkboek heeft een aantal auditieve blokken, deze zijn te herkennen aan het symbool ‘met het oortje’. De auditieve oefeningen zijn bij elkaar gezet om het opzoeken te vergemakkelijken, het is niet de bedoeling om alle auditieve oefeningen binnen een blok in keer af te nemen. De opdrachten voor de auditieve oefeningen staan in de handleiding.

FAQ van het F&L-expertisecentrum: Waarom is er voor elk deel van de werkboeken een aparte handleiding?

De werkboeken zijn sinds 2017 in kleur. Heeft u eerder handleidingen aangeschaft voor de zwart-wit versie van de werkboeken? Deze handleidingen kunt u blijven gebruiken.

Instappen

Instappen kan bij de werkboeken 1 t/m 4 (op basis van het niveau van de leerling). Afhankelijk van het niveau van de leerling en de mogelijkheden tot ondersteuning kan ook in werkboek 5 worden ingestapt maar het kan soms beter zijn om om werkboek 4 versneld door te werken.

Begin dus niet standaard bij elke leerling met werkboek 1. Het bepalen van het instapniveau is een onderdeel van de workshop Taal in Blokjes.

Bij oudere leerlingen kan worden overwogen om in werkboek 5 in te stappen omdat dit nog klankzuivere woordstructuren zijn. Instappen in werkboek 6, 7 en 8 wordt afgeraden.

De werkboeken zijn een doorlopende leerlijn. Het wordt sterk afgeraden om de oefeneningen uit de werkboeken los aan te bieden omdat de opbouw en de inoefening van de F&L-systematiek dan verloren gaat. Er treedt hiaatvorming en versnippering op.