Woorden bouwen met gekleurde letters

Leerlingen kunnen op allerlei manieren woorden maken met letters (klanken) in de kleuren van Taal in Blokjes. Zo zijn er grote en kleine magneetletters (letterbox klein en groot), grote magnetische woordbouwkaarten voor op een letterbord in de klas, woordbouwkaartjes voor onder andere kruiswoorden en lettermemory. En daarnaast ook onze klank-teken kaartjes en het spel Klankenbingo. Met de letters van Taal in Blokjes kan je ook allerlei oefeningen doen op het gebied van de klank-teken koppeling, het wendbaar omgaan met klanken en de woordvorming. 

Hieronder staan de magneetletters en de woordbouwkaartjes. Zie ook de Klank-tekenkaartjes en Klankenbingo.

Magneetletters klein en groot (letterbox 1 en 2)

We hebben een letterbox met grote magneetletters en een letterbox met kleine magneetletters. De grote magneetletters hebben naast de ‘gewone a’ ook een schrijf-a.

Met de magnetische letters schrijven de leerlingen woorden met kleuren voor klanken. Elke letter wordt direct aan de kleur van zijn eigen groepje gekoppeld: medeklinkers, korte klanken, lange klanken etc. De ‘ingebakken’ fonologische codering ondersteunt de klank-teken koppeling en de spelling.

De magnetische letters zijn proportioneel, als de leerling de letters aan elkaar schuift ziet hij een ‘normaal woordbeeld’.

De magneetletters kunnen ook zonder magneetbord worden gebruikt, bijvoorbeeld op leesplankjes of bij een werkboek.

Tip 1: Gebruik de letters op een magneetbord en laat de leerling woorden bouwen door met een veegbeweging de letters ‘te slepen’ over het bord. Dat werkt prettiger dan letters oppakken en neerzetten.

Tip 2: Oefen de wendbaarheid van klanken: leg een aantal letters (klinkers en medeklinkers) op het magneetbord. Laat de leerling telkens nieuwe woorden bedenken en maken met de beschikbare letters en opschrijven.

Tip 3: Gebruik de Joker (grijze smiley) voor oefeningen en spelletjes. Opdracht 1: leg een woord met één Joker en laat de leerling raden welk woord het is. Opdracht 2: je mag 10 letters pakken en twee Jokers, probeer het langste woord te maken!

Voorbeelden van werkvormen

Woordbouwkaartjes

Woordbouwkaartjes van kunststof voor scrabble, kruiswoorden, lettermemory en klankkwartet

Deze set bevat 3 kaartjes van elke letter.

Gebruik de woordbouwkaartjes van stevig plastic voor scrabble of bijvoorbeeld kruiswoorden. Het spelen van klank-lettermemory of klankwartet is ook een mogelijkheid.

Onderaan elke letter staat een aantal punten. ‘Lastige letters’ hebben meer punten. Je kan werken met een woordwaarde waarbij  langere en moeilijkere woorden beloond worden.

Klankkwartet is een hele fijne oefening om de klank-teken koppeling te leren, het is een goede afwisseling bij het flitsen van klank-teken kaartjes.

 

 

Elke leerling krijgt een aantal letters en legt deze op zijn leesplankje. Met deze letters kan je kruiswoorden maken. Bijvoorbeeld ‘dank’ en ‘tang’. Elke leerling probeert telkens één kruiswoord te maken met de hoogste woordwaarde. Daarna schrijft de leerling het woord op.

Werkvormen met de woordbouwkaartjes

  • Taal in Blokjes scrabble (met of zonder woordwaarde), gebruik hiervoor de leesplankjes
  • Kruiswoorden leggen
  • Klank-letter memory
  • Klankkwartet
  • Gedicteerde woorden maken met de kaartjes en opschrijven

 Waarom hebben de letters een woordwaarde?

De letterwaarde is zo berekend dat het maken van langere woorden en het gebruik van ‘moeilijke klanken’ en regelwoorden beloond wordt. De winnaar heeft de knapste woorden en dus ook de woorden met het hoogste aantal punten gemaakt. De woordbouwkaartjes kunnen ook zonder letterwaarde worden gebruikt.

Meer weten over de woordbouwkaartjes?

Bestellen

Bekijk ook eens

Meer weten?

Jazeker, we hebben letters op vierkante plastic kaartjes en twee soorten magneetletters. Ook hebben we grote vierkante magneetletters voor gebruik in de klas op een klankenbord. 

Werkvormen met de woordbouwkaartjes

  • Taal in Blokjes scrabble woorden (met of zonder woordwaarde), gebruik hiervoor de letterplank
  • Kruiswoorden leggen
  • Klankmemorie
  • Gedicteerde woorden maken met de kaartjes en opschrijven

Bekijk de materialen:

woordbouwkaartjes magnetisch extra groot: 1x alle letters

woordbouwkaartjes 3x alle letters, duurzaam kunststof

Grote en kleine magnetische letters

We hebben grote en kleine magnetische letters. Deze kunnen met en zonder een magneetbord worden gebruikt.

De letterboxen zitten vol grote of kleine magnetische kleurletters voor het maken van woorden. De grote magneetletters hebben naast de ‘gewone a’ ook een schrijf-a.

De magnetische letters zijn proportioneel, als de leerling de letters aan elkaar schuift ziet hij/zij een ‘normaal woordbeeld’.

De magneetletters kunnen ook zonder magneetbord worden gebruikt. De grote letters kunnen op de letterplankjes worden gebruikt.

Gebruik het magneetbord bij de letters van Taal in Blokjes

Naast de klankblokken kan je ook woorden bouwen met de gekleurde letters van Taal in Blokjes. Het is handig om daarbij een magneetbord te gebruiken. Wij hebben kleine magneetletters (letterbox klein) en grote magneetletters (letterbox groot).

  1. Zet de letters in de volgorde van de basiskaart op een magneetbord (aan de linkerkant van de lange zijde) met voldoende ruimte tussen de soorten klanken.
  2. Zeg een woord. De leerling zegt de klanken en schuift telkens met zijn vinger de goede klank van het woord naar de rechterkant van het magneetbord. Dit is het schrijfvlak.
  3. Woord klaar? De leerling schuift de klanken weer terug naar de juiste positie van de basiskaart op de linkerkant van het magneetbord. De letters gaan weer "terug op hun plaats". Geef dan het volgende woord en herhaal de werkwijze.

Omdat de basiskaart een vaste klank- of lettervolgorde heeft kan de leerling de juiste letters snel vinden en optillen of heen en weer schuiven.
Dit biedt overzicht en werkt plezieriger dan letters uit een stapeltje zoeken.
Zorg bij het schuiven dat de letters voldoende 'bovenruimte' hebben om te schuiven.

De letters kunnen op het magneetbord blijven in de volgorde van de basiskaart, klaar voor een volgende keer of voor de volgende leerling (als er ruimte is om het bord op te bergen).

Je kan de magneetletters ook gebruiken in combinatie met een werkboek, bijvoorbeeld van Veilig Leren Lezen. Gebruik dan het basisklankenbord van Taal in Blokjes 1+2.


Een goed geautomatiseerde klank-teken koppeling is nodig voor het leren lezen en spellen. Met de klank-teken kaartjes van Taal in Blokjes worden de letters geleerd met een kleurcode voor klanken. Elk groepje klanken heeft zijn eigen kleur: korte klinkers zijn groen, lange klinkers zijn geel, tweeteken klinkers zijn rood, stomme klinkers zijn oranje en medeklinkers zijn blauw. 

Je kan de volgende materialen en werkvormen gebruiken voor de klank-teken koppeling:

1.Module Software
Taal in Blokjes Module software

 

2. Klank-teken kaartjes
Taal in Blokjes heeft
twee soorten klankteken kaartjes: kaartjes met kapstokwoorden en plaatjes en  gekleurde kaartjes met letters. De kaartjes met kapstokwoorden en plaatjes zijn makkelijker door de extra ondersteuning van de klanken met plaatjes. Bekijk de klank-teken kaartjes

3. Letterlijn
Daarnaast is er ook
een letterlijn om in de klas op te hangen (1/4 A4 per kaartje). Bespreek de letters en voeg gaandeweg meer kaartjes toe aan de letterlijn. Beide soorten klank-teken kaartjes staan op de letterlijn, de letterlijn is tweezijdig .
Bekijk de Letterlijn.

4. Posters
Taal in Blokjes heeft ook twee posters die bij de klank-teken kaartjes horen om in d klas op te hangen.
Bekijk de posters.

5. Klankkaarten op A4 formaat
Deze klankkaarten kunnen ook worden gebruikt voor het leren van de klank-teken koppeling: klank benoemen en het blokje met de juiste letter aanwijzen of een klankblokje op de juiste letter leggen.  Op klankenbord 1+2 en 3+4 passen de fysieke blokjes. Ook kan de analyse en synthese van klanken met de klankkaarten oefenen ('hakken en plakken').
Bekijk de Klank-kaarten.

6. Woordbouwkaartjes
Dit zijn letters op gekleurde kaartjes waarmee woordjes geschreven kunnen woorden en ook voor lettermemory.
Bekijk de woordbouwkaartjes

7. Letterbox klein magnetisch en Letterbox groot magnetisch
De letters zijn proportioneel, als de leerling de letters aan elkaar schuift ziet hij 'een
normaal woordbeeld'. De letters kunnen met en zonder magneetbord worden gebruikt.
Bekijk de Letterboxen

8. Klankenbingo
Met klankenbingo kunnen leerlingen in de klas of in een groepje met elkaar, op een speelse en intensieve manier, oefenen met de klank-teken koppeling en de eerste woordjes. Gebruik klankenbingo bijvoorbeeld bij het Voorlopertje Taal in Blokjes en bij de werkboeken van Taal in Blokjes deel 1, 2 en 3.

Klankenbingo 1 en 2 bevatten samen 35 unieke kaarten, voldoende voor 35 leerlingen. Gebruik de set van 15 of 20 kaarten voor een groepje leerlingen.
Bekijk de Klankenbingo

Op deze pagina