Voorschotbenadering:
werkvormen en materialen voor groep 2 (en 3)
De materialen en werkvormen van de serie Voorlopertje van Taal in Blokjes kunnen ingezet worden worden voor de voorschotbenadering, vanaf de tweede helft van groep 2. De serie Voorlopertje kan leerlingen die moeite hebben met de taalvaardigheden van de beginnende geletterdheid ondersteunen. Daarbij kan de serie Voorlopertje ook leerlingen ondersteunen die met lezen en spellen zijn vastgelopen in de eerste helft van groep 3.
Serie Voorlopertje en Werkvormen
1. Serie Voorlopertje inzetten
De serie ‘Voorlopertje’ bestaat uit een werkboek met bijbehorende klankteken kaartjes, een letterlijn en een poster. De letters (klanken) worden geleerd met kapstokwoorden en foto’s.
In groep 2 worden al ‘risico’ leerlingen gesignaleerd die moeite hebben met de beginnende geletterdheid. De leerkracht vraagt zich af of zij het tempo van aanvankelijk lezen en spellen in groep 3 aankunnen. Deze leerlingen kunnen aan de slag met het werkboek en de andere materialen van de serie ‘Voorlopertje’.
Bij de Cito test van januari groep 3 worden leerlingen gesignaleerd die een forse uitval vertonen met lezen, zij kunnen het tempo van de taalmethode van groep 3 niet bijbenen. Deze uitval heeft de leerkracht vaak al in groep 2 zien aankomen.
Voor de gesignaleerde leerlingen in groep 2 en 3 die moeite hebben met het aanvankelijk lezen en de klank-teken koppeling kan je de serie Voorlopertje van Taal in Blokjes preventief en proactief inzetten.
Met de serie Voorlopertje maak je woorden concreet en tastbaar voor de leerling, je geeft auditieve, visuele en motorische ondersteuning bij het proces van lezen en spellen.
Als leerlingen het werkboek Voorlopertje in groep 2 hebben doorgewerkt, kan de ondersteuning in groep 3 worden voortgezet met werkboek 1 van Taal in Blokjes (en daarna werkboek 2). Het gekozen werkboek is afhankelijk van het niveau en de mogelijkheden van de leerling.
Als extra ondersteuning kan je in groep 3 starten met het werkboek Voorlopertje en/of met werkboek 1 of 2 van Taal in Blokjes.
2. Werkboek Voorlopertje
Het werkboek Voorlopertje laat de leerlingen op een laagdrempelige manier kennis maken met de basisset klinkers en medeklinkers. Veel opdrachten in dit werkboek kunnen worden gemaakt zonder (volledige) beheersing van de klank-teken koppeling. Bij het werkboek Voorlopertje kunnen leerlingen ook al letters (klanken) met de markeerstiften coderen (kleuren) op visuele herkenning zonder volledige beheersing van de klank-teken koppeling.
Het werkboek geeft een overzicht van de letters of van ‘het taalgereedschap’ waarmee woorden worden gemaakt. Deze basisset met letters vormt ‘een baseline’ van waaruit de leerkracht telkens een aantal letters (klanken) uitkiest om deze uitgebreid te behandelen met verschillende werkvormen. Deze klanken worden dan bijvoorbeeld omcirkeld in het werkboek.
Bij het werkboek Voorlopertje hebben leerlingen gelijk een overzicht van de letters (klanken) die zij moeten leren: de letters die al uitgebreid zijn behandeld en de letters die nog uitgebreid aan bod gaan komen.
Bij het werkboek Voorlopertje (en bij werkboek Taal in Blokjes 1 en 2) hoeven de leerlingen nog niet zelf letters op te schrijven. Zij kunnen in het werkboek werken met de letters en het concept van een geschreven woord begrijpen door woorden te bouwen met de klankblokken.
De leerling kan zijn werkboek Voorlopertje ook later als naslagwerk of als geheugensteuntje gebruiken voor een overzicht van de letters (klanken) die uitgebreid zijn behandeld in de klas. Gebruik na het werkboek ‘Voorlopertje’ werkboek 1 en 2 van Taal in Blokjes.
3. Klank-teken kaartjes met kapstokwoorden en foto’s.
Deze kaartjes horen bij het werkboek Voorlopertje en zijn makkelijker dan de kaartjes met alleen letters door de koppeling van de letter(s) of klank aan een foto (bijvoorbeeld vis) en aan het geschreven woord ‘vis’ in klankblokjes.
De leerling kan zo de letter ‘i’ koppelen aan de ‘i’ in het woord ‘vis’ en gelijk zien hoe het woord ‘vis’ in de klankblokjes wordt geschreven. Zo ziet de leerling hoe je een woord maakt met de letter ‘i’ en hoe je de klankblokjes gebruikt.
4. Letterlijn met kapstokwoorden
De Letterlijn bevat dezelfde klank-teken kaartjes als hierboven maar dan in een groot formaat (1/4 A4).
Hang de Letterlijn met kapstokwoorden op in de klas.
Breid de letterlijn gaandeweg uit met de nieuwe letters als deze behandeld worden. Daardoor wordt de letterlijn steeds langer.
5. Poster van serie Voorlopertje
Hang deze poster aan de muur.
Leg uit dat dit alle letters (klanken) zijn die je nodig hebt voor lezen en schrijven en dat je telkens met een paar letters gaat oefenen totdat alle letters aan de beurt zijn geweest.
Geef met een rondje of post-it aan welke letters je gaat behandelen.
Vink de letters af die al aan de beurt zijn geweest. Herhaal regelmatig de geleerde letters.
6. Klankblokken en markeerstiften
Bij het werkboek Voorlopertje heb je klankblokken en markeerstiften nodig.
Met de klankblokken kunnen de leerlingen leren hoe woorden in elkaar zitten en al woorden “schrijven” (bouwen) zonder ook maar één letter op papier te zetten!
Laat je leerlingen woorden uit het werkboek Voorlopertje bouwen met de klankblokken. En natuurlijk ook de woorden bouwen met de in de klas geoefende letters (klanken)!
Print de woorden in grote letters uit op een blaadje en laat je leerlingen deze woorden coderen (kleuren). Gebruik hiervoor de markeerstiften, zie onder. Vervolgens bouwen de leerlingen de woorden met de klankblokken.
Stap 1: laat de klanken van de woorden kleuren.
Stap 2: laat deze woorden bouwen met de klankblokken (met het gecodeerde blaadje als voorbeeld). De leerling zegt de klanken hardop bij het blokken. Als het blokwoord klaar is, wijst de leerling de blokjes aan met zijn vinger en benoemt hij bij elk blokje de bijbehorende klank. Tot slot maakt de leerling een veegbeweging over het blokwoord van links naar rechts en benoemt hij het hele woord.
Bied de gele blokjes (aa,ee,oo,uu) en de rode blokjes (ei,oe,ui…) in groep 2 altijd aan met twee blokjes aan elkaar. Doe een plakbandje om twee gele of rode blokjes.
Gebruik de markeerstiften voor het coderen van de letters (klanken) van de woorden van het werkboek Voorlopertje. De markeerstiften accentueren de letters. Gebruik geen kleurpotloden deze dekken de letters af.
Leerlingen kunnen zo werken aan de letterherkenning en aan de soorten letters (korte klanken, lange klanken, twee-teken klanken en medeklinkers).
Gebruik de A4 klankkaart 1+2 als voorbeeld voor op tafel en hang een poster van de serie Voorlopertje op aan de muur.
7. Klank-teken koppeling en analyse en synthese oefeningen
Gebruik eerst de Klank-teken kaartjes met letters, foto’s en kapstokwoorden om de letters te flitsen die al behandeld zijn.
Stap daarna over op de klank-teken kaartjes waar alleen de gekleurde letters op staan en gebruik kant B van de Letterlijn.
Letterlijn
Na de kaarten met letters (klanken) met kapstokwoorden en foto’s, gebruikt je de kaarten met alleen letters op een gekleurde achtergrond. Draai de Letterlijn om. De Letterlijn is tweezijdig: kant A heeft kapstokwoorden en foto’s, kant B heeft letters op een gekleurde achtergrond. Hang de Letterlijn op in de klas. Breid de letterlijn gaandeweg uit met nieuwe letters als deze behandeld worden. Daardoor wordt de letterlijn steeds langer.
Analyse en synthese met sorteerbakjes op kleur
‘Oefen de analyse en synthese van woorden (‘hakken en plakken’) met klankblokken en sorteerbakjes op kleur.
Gebruik gekleurde bakjes of bijvoorbeeld kasteelemmers (zie afbeelding, deze hebben de vorm van een blokje) voor de klank sorteeroefeningen en de analyse en synthese (hak en plak) oefeningen. Deze oefening kan je heel goed in groepjes doen.
Zeg een woord, bijvoorbeeld ’tak’, hak het woord in losse klanken ’t-a-k’ en voeg het woord weer aan elkaar: ’tak’. Laat de leerlingen de goede blokjes van ’tak’ in de goede volgorde in de gekleurde bakjes leggen. Bij het volgende woord mogen de leerlingen zelf hakken en plakken!
Klankenbingo voor het oefenen van de klank-teken koppeling
Oefen de klank-teken koppeling met het spel Klankenbingo als alle letters (klanken) aan bod zin gekomen.
Met Klankenbingo kunnen leerlingen in de klas of in een groepje op een speelse en intensieve manier oefenen met de klank-teken koppeling en de eerste woordjes.
Gebruik Klankenbingo bijvoorbeeld bij het Voorlopertje Taal in Blokjes en bij de werkboeken van Taal in Blokjes deel 1 en 2 (en 3).
8. Springplein voor de analyse van woorden in klanken en klankgroepen
Met het Springplein van Taal in Blokjes oefent de leerling de analyse van het woord in klanken en klankgroepen. Gebruik het Springplein op tafel met de letters boven.
Als afwisseling kunnen leerlingen buiten ook de klanken van een woord op de grond springen in gekleurde hoepels.Bijvoorbeeld bij het woord “tak” springt de leerling in de blauwe hoepel en zegt “t”, daarna springt de leerling in de groene hoepel en zegt “a” en daarna springt de leerling weer in de blauwe hoepel en hij zegt “k”.
9. Serie Voorlopertje voor Nieuwkomers
Voor Nieuwkomers is de serie Voorlopertje ook een goede aanpak om kennis te maken met de Nederlandse taal. Na het Voorlopertje kan je de Taal in Blokjes Reader software inzetten, schakel daarbij een voorleesstem in.
Het meelezen van voorgelezen en op klank gecodeerde woorden is een effectieve manier om de klank-teken koppeling te versterken en om te begrijpen hoe Nederlandse woorden in elkaar zitten. Ook de uitspraak kan hierdoor verbeteren.
Ja, Taal in Blokjes is speciaal ontwikkeld voor leerlingen met lees- en spellingproblemen. maar Taal in Blokjes is ook heel geschikt voor NT2 leerlingen! Zowel op een laag niveau (instromers, alfabetisering, speciale taalklassen) als op een hoger niveau (bijvoorbeeld bij Internationale scholen).
Taal in Blokjes is een taalkundige, fonologische methode, waarbij de structuur van de Nederlandse taal centraal staat. Taal in Blokjes laat zien hoe de Nederlandse taal in elkaar zit, dit geeft NT-2 leerders veel duidelijkheid. Taal in Blokjes is multi-sensorieel en interactief. Taal wordt geleerd met horen, zien en voelen. Leren gaat makkelijker en efficiënter als meer kanalen bij het leerproces worden ingeschakeld.
Taal in Blokjes is een geïntegreerde
methode voor lezen en spelling. De werkvormen voor lezen ondersteunen de spelling en en omgekeerd. Taal in Blokjes kan worden ingezet bij meertalige leerlingen en cursisten, zowel op basis- als op gevorderd niveau.
Elke taal heeft zijn eigen klank-teken afspraken, symbolen, regels. De eigenschappen van een taal bepalen voor een groot deel hoe je de taal het beste kan leren. Zo is Taal in Blokjes een goede aanpak voor het leren van de Nederlandse taal maar niet voor bijvoorbeeld het leren van de Engelse of Franse taal.
Voor een twee taalleerder is het belangrijk dat hij de systematiek van de nieuwe taal begrijpt. Wat bij het leren van de eerste taal een goede aanpak is, kan helemaal niet werken bij het leren van een andere taal.
Waarom is Taal in Blokjes is een goede methode voor NT-2 leerlingen?
- Taal in Blokjes is een expliciete, hoog gestructureerde methode voor lezen en spellen die uitlegt uit hoe de Nederlandse taal in elkaar zit,
- Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt gebruiken,
- Taal in Blokjes heeft duidelijke leerstappen en een cumulatieve opbouw,
- Taal in Blokjes is een multisensoriële methode : taal leren door horen, zien en doen,
- Met Taal in Blokjes is maatwerk mogelijk, het leertempo is individueel in te stellen.
- Taal in Blokjes heeft werkvormen voor individueel gebruik, voor groepjes en voor in de klas,
- De methode bestaat uit werkboeken en diverse materialen en werkvormen voor lezen en spellen. De werkboeken zijn voor zelfstandig gebruik, elke bladzijde bevat een voorbeeld van wat de bedoeling is, zodat de instructie tot een minimum beperkt is. Bij elk werkboek zit een oefenmap met verdiepingsoefeningen en nakijkvoorbeelden.
- Taal in Blokjes heeft uitgebreide software voor lezen en spellen: de Taal in Blokjes Reader software en Taal in Blokjes Module software. De Reader software heeft een eigen bibliotheek op Cito en Avi-niveau maar ook NT-2 teksten en eigen leerstof kunnen aan de Reader software worden toegevoegd.
- Bij Taal in Blokjes wordt de klankwaarde van woorden benadrukt, dit kan helpen bij een goede uitspraak van de mondelinge taal.
Nederlands een transparante taal
Het Nederlands is een vrij transparante taal en maakt gebruik van een vrij eenduidige klank-teken koppeling. Aan de klanken zijn regels gekoppeld. Taal in Blokjes is een auditief-visuele methode waarbij een vaste kleurcode wordt gebruikt voor de fonologische ondersteuning van de klanken. In de Nederlandse taal hoeft de spelling van de meeste woorden niet uit het hoofd geleerd te worden. De spelling van het Nederlands woorden kan veelal worden afgeleid uit klanken en klankregels. Taal in Blokjes legt uit hoe dit moet.
Taal in Blokjes legt op een logische, expliciete, heldere en “beeldende” manier uit hoe de Nederlandse Taal in elkaar zit. Er wordt niet uitgegaan van ‘taalgevoel’of impliciet leren. De aanpak is multisensorieel: taal leren door luisteren, zien en doen. Hoe meer zintuigen je gebruikt, hoe makkelijker je iets leert. Ook het leren van een taal is dit zeer effectief.
Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt. De methode bestaat uit verschillende werkvormen, materialen, werkboeken en software.
Taal in Blokjes begint bij de basis vanaf niveau begin groep 3 en bouwt de moeilijkheidsgraad op. Ook kan er op een hoger niveau ingestapt worden. Maatwerk is mogelijk, er kunnen kleine stapjes worden gezet maar het tempo kan ook worden verhoogd door sneller door de stof te gaan of hoger in te stappen.
De opbouw van Taal in Blokjes is cumulatief: nieuwe leerstof wordt aangeboden en wat reeds behandeld is, wordt bij een volgend niveau herhaald en verdiept. Het technisch lezen wordt ondersteund door klankcodering, maatregelen voor tekstvereenvoudiging (on andere aangeven van klankstukken, leeshappertje) en door een voorleesstem.
De Taal in Blokjes Reader software
De Reader software heeft een automatische klankcodering, ook bij teksten die je zelf toevoegt. Onze Reader software kan ook voorlezen. Met een voorleesstem kunnen anderstalige leerlingen de Nederlandse klanken met kleurcodering goed koppelen aan de uitspraak. De klankwaarde van de Nederlandse letters (klinkers en medeklinkers) wordt hierdoor benadrukt. Dit helpt met het leren van de spelling en verduidelijkt de uitspraak van woorden.
Voorbeeld van het gebruik van de voorleesstem met de Taal in Blokjes Reader software.
De voorleesstem geeft het goede voorbeeld bij het uitspreken van de gekleurde klanken. Dit is auditief en visueel heel sterk. Laat de op klank gecodeerde teksten voorlezen waarbij de leerling meekijkt en luistert naar de uitspraak van de gekleurde klanken. Gebruik de voorleesstem met het leeshappertje zodat de leerling de woorden goed kan volgen. Laat de leerling daarna zelf (zonder voorleesstem) of met voorleesstem het verhaal lezen. Er zijn meerdere voorleesstemmen. Zie ook het Inspiratieboek Taal in Blokjes blz. 10, 11 en 2- t/m 25 en https://www.taalinblokjes.nl/taal-in-blokjes-reader/ voor meer informatie.
De Taal in Blokjes Module software heeft modules voor de basisvaardigheden en werkt o.a. met “het sprekende klankenbord” voor de spelling. Schrijven met het sprekende klankenbord is een flexibele werkvorm waarmee leerlingen auditieve woord- en/of zinnendictees en verhaaltjes kunnen schrijven. Deze werkvorm is bedoeld om de spelling te oefenen én uit te leggen.
zie ook: Taal in Blokjes software.pdf
Meer informatie?
- Vraag (kosteloos) het Inspiratieboek Taal in Blokjes aan (48 blz.) In dit boek staat veel informatie over de methode en alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden.
Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl
- Vraag het Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school aan. In dit Stappenplan staan basisopzetten van materiaal beschreven op verschillende ondersteuningsniveaus met voorbeelden van gebruik. Het Stappenplan is geeft ook goede handvatten voor gebruik bij NT-2 onderwijs.
Mail hiervoor naar: info@taalinblokjes.nl
- Op de website taalinblokjes.nl staan video's die op een school zijn gefilmd. Dit geeft ook veel informatie over de toepassing van Taal in Blokjes in groepjes of in de klas.
Bezoek de website van het F&L-expertisecentrum, op deze website staat veel praktische informatie bij de FAQ: https://www.fenlexpertisecentrum.nl/faq/
Bijvoorbeeld hoe Taal in Blokjes te combineren met een bepaalde taalmethode.
Materialen en software
Materialen
- Serie Voorlopertje met: werkboek Voorlopertje, poster, letterlijn en klank-teken kaartjes
- klankblokken (blokbox)
- markeerstiften
- klankkaart 1+2 op A4 formaat (hier passen de klankblokken op)
- klankenbingo
- woordbouwkaartjes (vierkant, plastic)
Software
- Taal in Blokjes Module software (met o.a. woordlezen, klank-teken koppeling, basisvaardigheden en het ‘sprekende’klankenbord).
- Taal in Blokjes Reader software (met het gebruik van een voorleesstem bij Nieuwkomers).
En verder:
- gekleurde emmertjes of bakjes in de kleur van de klankblokken.
- springpleinen: op tafel met de letters of op de grond met alleen kleurvlakken (gebruik hiervoor gekleurde hoepels of maak ‘springvakken’ met gekleurd tape).
Extra werkvormen
Sorteeroefening en woorden bouwen
Doe dit met de Klank-teken kaartjes met letters, foto’s en kapstokwoorden.
Voorbeeld met het kaartje ‘aa’ van aap.
Bij het kaartje ‘aap’ zeg je: ‘aap’, ‘aa-p’ je laat dit precies zo nazeggen en je vraagt:
- Kan jij de blokjes van ‘aap’ in de goede emmertjes (of bakjes) leggen? Neem emmertjes of bakjes in de kleuren geel, groen, rood en blauw (geen roze in plaats van rood).
Goed zo! (de leerling kan gewoon op het kaartje kijken, succes is gegarandeerd) …en dan: - We gaan nu het woord ‘aap’ bouwen met de blokjes. Kan jij nu de blokjes van ‘aap’ (in de goede volgorde) uit de bakjes pakken en bij elk blokje de klank zeggen? en daarna het woord maken? (geef zo nodig hulp).Bij aap: de leerling pakt twee gele blokjes (aan elkaar geplakt) uit het gele bakje, zegt ‘aa’ en legt twee gele blokjes op tafel. De leerling pakt daarna een blauw blokje uit het bakje en zegt ‘p’ en legt het blauwe blokje op tafel naast het gele paar. De leerling zegt het woord klank voor klank en pakt simultaan bij elke uitgesproken klank het bijbehorende blokje.
- De leerling schuift de blokjes aan elkaar en zegt ‘aap’, goed zo! de leerling heeft een woord gemaakt!
In plaats van de klank-teken kaartjes kan je ook de grote klank-teken kaarten van de Letterlijn gebruiken.
De Letterlijnkaarten hebben het formaat van 1/4 A4 en zijn tweezijdig. Als je de kaarten van de Letterlijn gebruikt om de klank-teken koppeling te oefenen, kan je de kaarten telkens omdraaien en beide kanten binnen één werkvorm gebruiken. Je flitst de kaarten met kant A van de Letterlijn. Per kaart draai je de kaart om. Als je kant A, het kaartje van de ‘aa’ met de ‘aap’ omdraait, zie je alleen de letter ‘aa’ op een geel vlak (dit is kant B). Je oefent zo de letterherkenning van meer concreet naar abstract.
Letterlijn: oefen eerst met kant A: letter + foto + kapstokwoord en daarna met kant B: alleen de gekleurde letter.
- Vraag bij kant B dan: dit is de ‘aa’ van? antwoord: aap, de leerling kijkt na en draait het kaartje om (‘aa’ met de foto aap) ja het klopt! , het is de ‘aa’ van ‘aap’.
- Draai het kaartje weer op kant B met alleen de letter ‘aa’: weet je het nog? Kan jij de blokjes van aap neerleggen? (laat zo nodig spieken door het kaartje om te draaien op kant a). Goed zo je hebt alweer een woord geschreven!
Klank-teken koppeling en woorden bouwen met Klankkaart 1+2 op A4 formaat.
Op deze kaart (en op kaart 3+4) staan de letters in de 2 D blokjes op ware grootte.
- Benoem de klanken van de kaart, laat de leerling de juiste klanken aanwijzen en de juiste blokjes erop leggen.
- Je kan ook woorden benoemen, zeg bijvoorbeeld ‘kaas’. Zeg eerst het hele woord en dan klank voor klank.
-
- Zeg ‘k’ en laat de leerling de ”k’ aanwijzen op de klankkaart 1+2 en een blauw blokje op de ‘k’ leggen.
- Doe hetzelfde met de ‘aa’ en de ‘s’. Zeg het daarna het hele woord en laat de leerling het woord ‘kaas’ met de blokjes bouwen.
-
- Vraag de leerling om, van links naar rechts, de blokjes van het woord ‘kaas’ aan te wijzen en per blokje (blokjes) de klanken te benoemen. De leerling wijst het eerste blauwe blokje aan en zegt ‘k’, de leerling wijst vervolgens de twee gele blokjes aan en zegt ‘aa’, de leerling wijst het laatste blauwe blokje aan en zegt ‘s’.
Woorden schrijven met de Taal in Blokjes Module software
Leerlingen kunnen ook mkm-woordjes (en hoger) schrijven met het sprekende klankenbord van de Taal in Blokjes Module software.
Bijvoorbeeld: zeg ‘aap’ en laat de leerling aa-p intoetsen op het sprekende klankenbord. Als de leerling twijfelt, zweeft hij met de muis over de letters (klanken). Deze worden dan uitgesproken zodat hij de juiste letter kan kiezen zonder een fout te maken (klanken luisteren en visuele herkenning van de bijbehorende letters = klank-teken koppeling). De leerling hoeft zelf geen letters te schrijven.
Op het gehoor kan de leerling al de goede letter bij de klank kiezen. Er hoeft nog nauwelijks letterkennis aanwezig te zijn. De leerling denkt bijvoorbeeld: ‘aa’ het was een van de gele, maar welke? Als de leerling over de klanken zweeft met de muis op het klankenbord van de software hoort hij: aa, ee, oo, uu. De leerling kan dan een keuze maken (auditieve discriminatie).
Je kan ook voorzeggen: zeg het woord, bijvoorbeeld ‘aap’ en zeg tegen de leerling ‘aa-p’: kijk goed bij de gele en de blauwe toetsen bij het intypen van het woordje aap. Goed zo! Je hebt het woord ‘aap’ opgeschreven!
Bestellen
Meer weten?
Ja dat kan! Zie hiervoor de werkvormen bij ‘Wat kunnen wij in groep 2 en 3 doen met Taal in Blokjes?’ En de informatie over het gebruik van de serie ‘het Voorlopertje’: Zie ook Gebruikt de klank-teken kaartjes en de klankblokken bij het werkboek Voorlopertje. bekijk ook de FAQ-vraag: Welke materialen zijn geschikt voor het leren van de klank-teken koppeling? Je kan ook de werkvormen voor groep 2 en 3 gebruiken uit "het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school". Het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes is een stap voor stap kennismaking met de letters en de eerste woordjes. Elke letter wordt aangeboden met een kapstokwoord en een plaatje als ondersteuning. In elke opdracht komen alle klanken met de bijbehorende kapstokwoorden en plaatjes weer aan bod. De leerling leert de klank-teken koppeling door letterherkenning, het kapstokwoord, het plaatje, vaste kleuren voor klanken en door het bouwen van woorden met klankblokken. Op deze wijze wordt het leren van de letters op alle mogelijke manieren ondersteund. Door het gebruik van vaste kleurafspraken voor letters wordt de klank-teken koppeling versterkt en worden de letters gelijk ingedeeld in korte klinkers, lange klinkers, twee-teken klinkers en medeklinkers. Daardoor begrijpt de leerling beter hoe woorden in elkaar zitten en leert de leerling letters samenvoegen tot woorden. Ga na dit werkboek verder met de werkboeken Taal in Blokjes. Het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes kan los of in combinatie met een taalmethode worden aangeboden, bijvoorbeeld bij 'risicoleerlingen' in de 2e helft van groep 2 (voorschotbenadering), bij leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben in groep 3, bij leerlingen met een TOS en bij NT-2 leerlingen. Het werkboek Voorlopertje maakt deel uit van de serie het Voorlopertje met bijbehorende klank-teken kaartjes, letterlijn en een poster. Ga hiervoor naar het voorlopertje pakket Bekijk ook: Tips voor gebruik: hoe is het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes opgebouwd? De serie het Voorlopertje bestaat uit een werkboekje, een poster, klank-teken kaartjes en een letterlijn. Voor wie is het werkboek Voorlopertje? Hoe is het werkboek Voorlopertje opgezet? De werkboeken van Taal in Blokjes zijn voor zelfstandige verwerking. Gebruik na het werkboek Voorlopertje werkboek 1 en 2 van Taal in Blokjes met de bijbehorende handleiding/oefenmap voor de begeleiding en de extra (auditieve) oefeningen. Het werkboekje Voorlopertje kan meer of minder intensief worden aangeboden afhankelijk van het leerdoel. In het werkboekje wordt geoefend met de de kennismaking en herkenning van de verschillende soorten letters (klanken) in woorden van de basis klankkaart. De leerling krijgt zo een overzicht van "het taalgereedschap". Dit is de basis voor het verdiepen van de verschillende letters met extra oefeningen. Een volledige letterkennis is niet vereist om met het boekje te beginnen. Laagdrempelig kan er -bijvoorbeeld in de 2e helft van groep 2- aan een kennismaking met de letters worden gewerkt, aan de klank-teken koppeling en aan het overzicht van klinkers en medeklinkers. Naast het werkboekje kunnen telkens een paar letters(klanken) uitgelicht en extra geoefend worden met aanvullende werkvormen. Instructie: elke opdracht bevat een kleurenvoorbeeld dat precies laat zien wat de leerlingen moeten doen. Daarmee kunnen Werkboek Voorlopertje meer of minder intensief aanbieden? Van de auteur: "ik vind dat leerlingen een eenvoudige complete set letters moeten hebben om mee te werken en om te begrijpen hoe taal Voorbeelden van gebruik Groep 3 die vastlopen met de reguliere methode (bijv. VLL) en waarbij werkboek 1 van Taal in Blokjes nog te moeilijk is en/of Het werkboekje Voorlopertje kan met instructie ook meegegeven worden aan ouders geven als huiswerk of om in de vakantie te oefenen (om te voorkomen dat alle letters na de vakantie "weggezakt"zijn). Ervaringen van een leerkracht met het Voorlopertje. In groep 3 hebben we het werkboek aan de kinderen gegeven die nog moeite hadden met de leesontwikkeling. Het is een mooie aanvulling op ons remediërend materiaal. Ook worden de kinderen zich nogmaals bewust van de kleuren die bij de klanken horen. Hierna gaan we verder met werkboek 1 van Taal in Blokjes naast Veilig Leren Lezen. Zie ook Gebruikt de klank-teken kaartjes en de klankblokken bij het werkboek Voorlopertje. bekijk ook de FAQ-vraag: Welke materialen zijn geschikt voor het leren van de klank-teken koppeling? Je kan ook de werkvormen voor groep 2 en 3 gebruiken uit "het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school". Ja, Taal in Blokjes is speciaal ontwikkeld voor leerlingen met lees- en spellingproblemen en is ook geschikt voor leerlingen met een TOS. Taal in Blokjes is een taalkundige, fonologische methode, waarbij de structuur van de Nederlandse taal centraal staat. Taal in Blokjes laat zien hoe de Nederlandse taal in elkaar zit met vaste kleurafspraken voor klanken. Bij de Taal in Blokjes Reader software kan de uitspraak aan de klanken gekoppeld worden met een voorleesstem. Taal in Blokjes kan in kleine leerstapjes worden aangeboden vanaf de klank-teken koppeling. De eerste werkboeken van Taal in Blokjes hebben een langzame, voorzichtige opbouw en worden ondersteund door veel werkvormen en software. Taal in Blokjes is een taalmethode die het lezen en spellen in een geïntegreerd systeem aanbiedt. Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt. De methode bestaat uit verschillende werkvormen, materialen, werkboeken en software. Taal in Blokjes begint bij de basis vanaf niveau begin groep 3 en bouwt de moeilijkheidsgraad op. Ook kan er op een hoger niveau ingestapt worden. Maatwerk is mogelijk, er kunnen kleine stapjes worden gezet maar het tempo kan ook worden verhoogd door sneller door de stof te gaan of hoger in te stappen. Waarom is Taal in Blokjes is een goede methode voor leerlingen met een TOS? De Taal in Blokjes Reader software De Reader software heeft een automatische klankcodering, ook bij teksten die je zelf toevoegt. Onze Reader software kan ook voorlezen. Met een voorleesstem kunnen leerlingen de klanken met kleurcodering goed koppelen aan de uitspraak. De klankwaarde van de Nederlandse letters (klinkers en medeklinkers) wordt hierdoor benadrukt. Voorbeeld van het gebruik van de voorleesstem met de Taal in Blokjes Reader software. De voorleesstem geeft het goede voorbeeld bij het uitspreken van de gekleurde klanken. Dit is auditief en visueel heel sterk. Laat de op klank gecodeerde teksten voorlezen waarbij de leerling meekijkt en luistert naar de uitspraak van de gekleurde klanken. Gebruik het met het leeshappertje zodat de leerling de woorden goed kan volgen. Laat de leerling daarna zelf (zonder voorleesstem) of met voorleesstem het verhaal lezen. Er zijn meerdere voorleesstemmen. https://www.taalinblokjes.nl/taal-in-blokjes-reader/ voor meer informatie. Ja, Taal in Blokjes is speciaal ontwikkeld voor leerlingen met lees- en spellingproblemen. maar Taal in Blokjes is ook heel geschikt voor NT2 leerlingen! Zowel op een laag niveau (instromers, alfabetisering, speciale taalklassen) als op een hoger niveau (bijvoorbeeld bij Internationale scholen). Taal in Blokjes is een taalkundige, fonologische methode, waarbij de structuur van de Nederlandse taal centraal staat. Taal in Blokjes laat zien hoe de Nederlandse taal in elkaar zit, dit geeft NT-2 leerders veel duidelijkheid. Taal in Blokjes is multi-sensorieel en interactief. Taal wordt geleerd met horen, zien en voelen. Leren gaat makkelijker en efficiënter als meer kanalen bij het leerproces worden ingeschakeld. Taal in Blokjes is een geïntegreerde Elke taal heeft zijn eigen klank-teken afspraken, symbolen, regels. De eigenschappen van een taal bepalen voor een groot deel hoe je de taal het beste kan leren. Zo is Taal in Blokjes een goede aanpak voor het leren van de Nederlandse taal maar niet voor bijvoorbeeld het leren van de Engelse of Franse taal. Voor een twee taalleerder is het belangrijk dat hij de systematiek van de nieuwe taal begrijpt. Wat bij het leren van de eerste taal een goede aanpak is, kan helemaal niet werken bij het leren van een andere taal. Waarom is Taal in Blokjes is een goede methode voor NT-2 leerlingen? Het Nederlands is een vrij transparante taal en maakt gebruik van een vrij eenduidige klank-teken koppeling. Aan de klanken zijn regels gekoppeld. Taal in Blokjes is een auditief-visuele methode waarbij een vaste kleurcode wordt gebruikt voor de fonologische ondersteuning van de klanken. In de Nederlandse taal hoeft de spelling van de meeste woorden niet uit het hoofd geleerd te worden. De spelling van het Nederlands woorden kan veelal worden afgeleid uit klanken en klankregels. Taal in Blokjes legt uit hoe dit moet. Taal in Blokjes legt op een logische, expliciete, heldere en “beeldende” manier uit hoe de Nederlandse Taal in elkaar zit. Er wordt niet uitgegaan van ‘taalgevoel’of impliciet leren. De aanpak is multisensorieel: taal leren door luisteren, zien en doen. Hoe meer zintuigen je gebruikt, hoe makkelijker je iets leert. Ook het leren van een taal is dit zeer effectief. Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt. De methode bestaat uit verschillende werkvormen, materialen, werkboeken en software. Taal in Blokjes begint bij de basis vanaf niveau begin groep 3 en bouwt de moeilijkheidsgraad op. Ook kan er op een hoger niveau ingestapt worden. Maatwerk is mogelijk, er kunnen kleine stapjes worden gezet maar het tempo kan ook worden verhoogd door sneller door de stof te gaan of hoger in te stappen. De Taal in Blokjes Reader software De Reader software heeft een automatische klankcodering, ook bij teksten die je zelf toevoegt. Onze Reader software kan ook voorlezen. Met een voorleesstem kunnen anderstalige leerlingen de Nederlandse klanken met kleurcodering goed koppelen aan de uitspraak. De klankwaarde van de Nederlandse letters (klinkers en medeklinkers) wordt hierdoor benadrukt. Dit helpt met het leren van de spelling en verduidelijkt de uitspraak van woorden. Voorbeeld van het gebruik van de voorleesstem met de Taal in Blokjes Reader software. De voorleesstem geeft het goede voorbeeld bij het uitspreken van de gekleurde klanken. Dit is auditief en visueel heel sterk. Laat de op klank gecodeerde teksten voorlezen waarbij de leerling meekijkt en luistert naar de uitspraak van de gekleurde klanken. Gebruik de voorleesstem met het leeshappertje zodat de leerling de woorden goed kan volgen. Laat de leerling daarna zelf (zonder voorleesstem) of met voorleesstem het verhaal lezen. Er zijn meerdere voorleesstemmen. Zie ook het Inspiratieboek Taal in Blokjes blz. 10, 11 en 2- t/m 25 en https://www.taalinblokjes.nl/taal-in-blokjes-reader/ voor meer informatie. De Taal in Blokjes Module software heeft modules voor de basisvaardigheden en werkt o.a. met “het sprekende klankenbord” voor de spelling. Schrijven met het sprekende klankenbord is een flexibele werkvorm waarmee leerlingen auditieve woord- en/of zinnendictees en verhaaltjes kunnen schrijven. Deze werkvorm is bedoeld om de spelling te oefenen én uit te leggen. zie ook: Taal in Blokjes software.pdf Meer informatie? Mail hiervoor naar: info@taalinblokjes.nl Bezoek de website van het F&L-expertisecentrum, op deze website staat veel praktische informatie bij de FAQ: https://www.fenlexpertisecentrum.nl/faq/
In de tweede helft van groep 2 (en 3) kan je werken met de serie van het Voorlopertje
Hang in een poster van de klanken van het Voorlopertje op in de klas en gebruik de letterlijn (en dek de klanken af die nog niet zijn besproken).
Oefen de klank-teken koppeling in de klas met Klankenbingo. Met klankenbingo kunnen leerlingen in de klas of in een groepje met elkaar, op een speelse en intensieve manier, oefenen met de klank-teken koppeling en de eerste woordjes. Gebruik klankenbingo bijvoorbeeld bij het Voorlopertje Taal in Blokjes en bij de werkboeken van Taal in Blokjes deel 1, 2 en 3.
Met dit werkboek kan de leerling op een aantrekkelijke manier zelfstandig oefenen met alle basisletters en de eerste woorden. Het zelf schrijven van letters mag maar is niet noodzakelijk. 
Het Voorlopertje wordt gebruikt in groep 2 en groep 3 basisonderwijs, bij kinderen met een TOS en binnen het speciaal onderwijs.
- voor leerlingen in de 2e helft van groep 2
- voor leerlingen in groep 2 die al heel veel willen weten over letters en extra willen oefenen
- voor leerlingen aan het begin groep 3, bijvoorbeeld bij gesignaleerde 'risico' leerlingen
- voor leerlingen in groep 3 die uitvallen bij de wintersignalering
- voor leerlingen die vastlopen met de reguliere taalmethode in groep 3 en waarbij werkboek 1 nog te lastig is
- voor leerlingen die heel veel herhaling extra oefenmateriaal nodig hebben om de beginselen van de schriftelijke taal te leren.
- voor leerlingen met een TOS
- voor anderstaligen die beginnen met het leren van het Nederlands.
Het Voorlopertje wordt gebruikt vóór werkboek 1.
de meeste leerlingen zelfstandig de opdrachten maken, ook van "moeilijke"letters of van letters die nog niet "officieel" zijn aangeboden.
Gaandeweg kunnen bepaalde letters (klanken) uitgelicht en benadrukt worden.De rest van de letterset 'hobbelt' rustig mee op een lager pitje.
Het Voorlopertje wordt meer of minder intensief aangeboden, afhankelijk van het leerdoel en de mogelijkheden.
In groep 2 kan het Voorlopertje bijvoorbeeld worden gebruikt als kennismaking met alle (eenvoudige) letters. Het werkboek is een soort 'baseline' waarbij telkens een paar letters worden uitgelicht voor intensieve (auditieve) oefeningen zoals woorden hakken en plakken, blokjes op de juiste klanken leggen, kleine woordjes bouwen met de blokjes, klanken sorteren etc.)
in elkaar zit. Anders ontbreekt het overzicht en kan het aantal letters oneindig lijken. Alle letters van het meest eenvoudige klankenbord (TIB 1 +2) worden in het werkboekje tegelijk "in de week gezet" . Ter kennisgeving staan de overige letters aan het einde van het boekje (sch, ng, nk, aai, ooi, oei etc.). De leerkracht kan vervolgens -afhankelijk van de op school gevolgde methode- dié letters benadrukken met extra oefeningen en met herhaling die binnen de les aan de orde komen."
Minder intensief:
zelfstandig in de klas of thuis in het boekje werken en klank-teken koppeling oefenen met de bijbehorende klank-teken kaartjes.
Meer intensief: zelfstandig in de klas in het boekje werken, extra oefenen met bepaalde klanken, klank-teken koppeling oefenen met de bijbehorende klank-teken kaartjes, woorden bouwen met de klankblokken, woorden hardop lezen, woorden hakken en plakken, springpleinen, klanken sorteren, klankenbingo, woorden uit het boekje overschrijven of opschrijven (eerst visueel dictee daarna auditief dictee).
Begin gelijk in groep 3 bij de risicoleerlingen van groep 2. Verder na de wintersignalering in groep 3 bij de leerlingen
bij leerlingen die heel veel herhaling extra oefenmateriaal nodig hebben om de beginselen van de schriftelijke taal te leren.
Ga na het Voorlopertje door met het werkboek 1 van Taal in Blokjes en met werkboek 2 (stof t/m kern 6 van VLL
maar dan veel langzamer opgebouwd).
Probeer bij de leerlingen die vastgelopen zijn om weer aansluiting te vinden bij VLL.
Met groep 2 en 3 ben ik de afgelopen periode met het Voorlopertje bezig geweest.
In groep 2 heb ik het werkboekje met extra hulp aangeboden aan een paar leerlingen waarvan ik dacht dat zij het heel moeilijk zouden krijgen met het leren van de letters in groep 3. Ook heb ik het werkboekje aangeboden aan een aantal kinderen die al toe zijn
aan geletterdheid. Deze kinderen lopen al best zelfstandig het boekje door. Dit gaat ze goed af. Ze zijn erg nieuwsgierig en werken met veel plezier in het werkboekje. Voor de kinderen die nog wat moeite hebben is het herkennen van de letters met de bijbehorende kleuren vaak nog een zoekopdracht: welke kleur heeft deze letter?
Ze zoeken de letter op de letterkaart. Dan benoem ik de klank. Ik vraag dan bijvoorbeeld of deze lang of kort klinkt.
Als ze eenmaal weten hoe de opdrachten gemaakt kunnen worden lopen ze hier snel en goed doorheen.
Ik hoop dat ze door extra oefening en de stevige basis na de Kerst gewoon mee kunnen komen met Veilig Leren Lezen.In de tweede helft van groep 2 (en 3) kan je werken met de serie van het Voorlopertje
Hang in een poster van de klanken van het Voorlopertje op in de klas en gebruik de letterlijn (en dek de klanken af die nog niet zijn besproken).Oefen de klank-teken koppeling in de klas met Klankenbingo. Met klankenbingo kunnen leerlingen in de klas of in een groepje met elkaar, op een speelse en intensieve manier, oefenen met de klank-teken koppeling en de eerste woordjes. Gebruik klankenbingo bijvoorbeeld bij het Voorlopertje Taal in Blokjes en bij de werkboeken van Taal in Blokjes deel 1, 2 en 3.
Het is een auditief-visuele methode waarbij een vaste kleurcode wordt gebruikt voor de fonologische ondersteuning van de klanken. Taal in Blokjes heeft een multi-sensoriele aanpak en legt op een logische, expliciete, heldere en “beeldende” manier uit hoe de Nederlandse Taal in elkaar zit. Taal wordt geleerd met horen, zien en voelen. Leren gaat makkelijker en efficiënter als meer kanalen bij het leerproces worden ingeschakeld.
De opbouw van Taal in Blokjes is cumulatief: nieuwe leerstof wordt aangeboden en wat reeds behandeld is, wordt bij een volgend niveau herhaald en verdiept. Het technisch lezen wordt ondersteund door klankcodering, maatregelen voor tekstvereenvoudiging (on andere aangeven van klankstukken, leeshappertje) en door een voorleesstem.
methode voor lezen en spelling. De werkvormen voor lezen ondersteunen de spelling en en omgekeerd. Taal in Blokjes kan worden ingezet bij meertalige leerlingen en cursisten, zowel op basis- als op gevorderd niveau.
Nederlands een transparante taal
De opbouw van Taal in Blokjes is cumulatief: nieuwe leerstof wordt aangeboden en wat reeds behandeld is, wordt bij een volgend niveau herhaald en verdiept. Het technisch lezen wordt ondersteund door klankcodering, maatregelen voor tekstvereenvoudiging (on andere aangeven van klankstukken, leeshappertje) en door een voorleesstem.
Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl
Bijvoorbeeld hoe Taal in Blokjes te combineren met een bepaalde taalmethode.